Ruch środowiskowy


Ruchy ekologiczne można różnicować ze względu na ich konkretny cel (tematyczny), stopień organizacji, wielkość, wybrane strategie itp. Idealnie przechodzą one przez kilka faz, które biegną od pierwszej konfrontacji z problemem, tematyzacji (przede wszystkim odrzucenia rozwijania szkodliwych dla środowiska praktyk) do organizacji struktur rozwiązujących te problemy. Ruchy ekologiczne, które wymagają poważnych wstrząsów społecznych, takich jak zmiany w energetyce lub rolnictwie , przebiegają falami przez długi czas. Nierzadko jednak indywidualne inicjatywy ekologiczne tych ruchów są również ograniczone tematycznie i czasowo. Kończą się, gdy ich cel, taki jak zapobieganie dużej rzeźni lub projekt drogowy, zostanie osiągnięty. Inny rodzaj ograniczenia można znaleźć w corocznej kampanii „ Mobil ohne Auto ”, do której istnieją grupy przygotowawcze.
Sam Radkau zakłada, że ruch ekologiczny ma pewną ślepotę na historię i wyraźny brak zainteresowania korzeniami i poprzednikami we własnym obszarze kulturowym. Dla dzisiejszej europejskiej sceny ekologicznej amerykański ruch na rzecz ochrony przyrody, który ma swoje korzenie w XIX wieku, jest prawdziwym prekursorem. Pomysł uznania specjalnych krajobrazów naturalnych za godne ochrony wpadł na pomysł Williama Wordswortha i George'a Catlina już odpowiednio w 1810 i 1832 roku. W 1864 roku, za namową Johna Muira, zdefiniowano pierwsze sanktuarium - na terenie dzisiejszego Parku Narodowego Yosemite w Kalifornii .
1971 z. B. międzynarodowy sojusz ochrony środowiska organizacji została założona przez czterech organizacji z Francji, Szwecji, USA i Anglii , The Friends of the Earth : 2011 ponad dwa miliony członków i sympatyków w 76 krajach.
Niemcy
w przyrodzie i ochrony środowiska).
.
orientacji wartości.
Zachodnie Niemcy
Już w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych pojawiły się w dużym nakładzie książki non-fiction, które przewidywały kryzysy środowiskowe lub łączyły przepowiednie zagłady z popularnymi opisami naukowymi. Autorami takich książek byli m.in. Erich Hornsmann , Reinhard Demoll , Günther Schwab i Bodo Manstein .
. ekologicznego w oczach opinii publicznej.
NRD
Zwłaszcza w Niemczech Zachodnich ruch antynuklearny pod koniec lat 70. dał początek pierwszym organizacjom pozarządowym ruchu ekologicznego. Takie niezależne organizacje były zakazane w systemie politycznym NRD. W NRD stanęła obok protestu z. B. przeciwko niszczeniu lasów w Rudawach czy zanieczyszczeniu powietrza w Bitterfeld / Wofen zawsze bunt przeciwko nieinformacyjnej polityce rządu. Były krystalizacji punkty w opozycyjnego ruchu ekologicznego : the home Badania kościół w Wittenberga , z ekologicznej grupy roboczej z Dresden okręgów kościelnych lub biblioteki środowiska w Berlinie Zionskirche i wreszcie od 1988 roku sieć zielono-ekologiczny Arche .
Wraz z przełomem w 1989 r. narastał opór. W styczniu 1990 roku powstała inicjatywa obywatelska „Stop Cospuden 90”, która wiosną tego roku zorganizowała marsz gwiazd do kopalni odkrywkowej Cospuden . Wzięło w nim udział ponad 10 000 osób. Protest zakończył się sukcesem. 20 kwietnia 1990 r. wstrzymano wstępne wydobycie kopalni, a 7 października 1992 r. wyjechał z kopalni ostatni pociąg węglowy.
Stany Zjednoczone
.
Amerykański biolog i ekolog Barry Commoner (* 1917; † 2012), autor kilku wpływowych książek non-fiction na temat ochrony środowiska , jest uważany za jednego z czołowych wczesnych propagatorów współczesnego (północno)amerykańskiego ruchu ekologicznego.

Dla ruchu ekologicznego NRD polityczność polegała na krytyce socjalizmu. Socjalizm NRD nie był w stanie zaradzić „pozostałościom kapitalizmu ” (jak lubił nazywać problemy środowiskowe); i uczynił „ekologię” tematem tabu. Pod tym względem samo podjęcie tematu krytyki było dla Stasi „wrogiem-negatywnym”.
„Wiodącą nauką” tego ruchu była ekologia lub ekologia polityczna . Ale kiedy słowo „ekologia” znalazło się w codziennym języku, zmieniło się jego znaczenie. Początkowo neutralna nauka ekologiczna odniosła pozytywne wrażenie, tak że „ekologiczny” stał się synonimem „przyjaznego dla środowiska, czystego, rozważnego, biodegradowalnego, nieszkodliwego” itp.
Ruch ekologiczny NRD, o ile był niezależny, wywodził się częściowo z kościołów protestanckich. Po części styl życia jej członków przypominał zachodnią ekoscenę. Były jednak różne kolory: od bardziej anarchistycznych (takich jak „ Biblioteka Ekologiczna Berlina Wschodniego ”) do bardziej burżuazyjnych (np. Drezdeńska Ekologiczna Grupa Robocza).
Dla tradycyjnych kościołów i ich członków motywy i formy wyrazu ruchu ekologicznego w obu częściach Niemiec często pozostawały niezrozumiałe i niezrozumiałe. W Niemczech Zachodnich mocno zaangażowały się protestanckie środowiska studenckie.
W wielu krajach, zwłaszcza w rozwijających się i wschodzących działacze ochrony środowiska są nie tylko w autorytarnych pisanych , ale również demokratycznych państwach (takich jak Brazylia ) nękane są np. siły paramilitarne , wojsko czy policja oraz gangi przestępcze i rebelianci, a także przez rolników oraz Przedstawiciele korporacji nastawionych na zysk narażeni, nękani i zagrożeni aresztowaniem lub narażeni na tortury lub morderstwa . Według raportu organizacji pozarządowej Global Witness , z. Na przykład w 2015 roku na całym świecie zamordowano 185 działaczy ekologicznych. W 2019 roku na całym świecie zginęło co najmniej 212 działaczy ekologicznych. W 2020 roku co najmniej 227 osób na całym świecie zostało zamordowanych za działalność na rzecz ochrony środowiska, z czego ponad sto w samej Ameryce Łacińskiej. Według Global Witness większość przypadków dotyczy projektów leśnych. Na drugim miejscu uplasowały się projekty budowy wodociągów i zapór. Przestępstwa z użyciem przemocy występują również w związku z procesami zachodzącymi w rolnictwie. Organizacja pozarządowa zakłada, że faktyczna liczba zabitych ekologów jest znacznie wyższa.
Niektóre stowarzyszenia ochrony przyrody są zinstytucjonalizowanymi pozostałościami pierwszego ruchu ekologicznego, drugi ruch ekologiczny w Niemczech Zachodnich znalazł m.in. swój instytucjonalny wyraz. w ustanowieniu ministerstwa środowiska , Federalnej Agencji Ochrony Środowiska i założeniu Zielonej Akcji Przyszłość (GAZ) w 1978 roku. W 1980 roku założono „ Zieloni ” jako pierwszą partię federalną, od której ÖDP oddzieliła się w 1982 roku . W NRD instytucjonalizacja polityczna rozpoczęła się jako kościół: w latach 1987-1989 na „ zespołach ekumenicznych ” spotykali się przedstawiciele grup pokojowych, ekologicznych i sprawiedliwości, a także przedstawiciele wszystkich kościołów chrześcijańskich . Osiągnęło to nowy poziom jakości i zaangażowania we wszystkich trzech obszarach tematycznych. W latach 1989/1990 ruch ekologiczny w NRD podzielił się kwestią, czy powinna istnieć partia ekologiczna. Zwolennicy założyli w NRD Partię Zielonych , przeciwnicy utworzenia partii zjednoczonej w sieci Zielonej Ligi . To, co uderzało w programach wszystkich partii NRD założonych w 1989 i 1990 roku, to silny komponent ekologiczny. Nowe Forum The Peace and Human Rights Initiative (IFM) i Demokracja Teraz tworzą Sojusz 90 , która połączyła się z RFN Zielonych w 1993 roku. Partia Zielonych w NRD zrobiła ten krok już w 1990 roku.
nawiązała do narodowosocjalistycznej koncepcji domu i natury .Poniższa lista działaczy ekologicznych nie może być oczywiście kompletna; innych działaczy ekologicznych można również znaleźć w kategorii: Osoba (ochrona środowiska i przyrody) .
- John Muir , pionier ruchu ekologicznego w Ameryce Północnej, współtwórca koncepcji parków narodowych i współzałożyciel Sierra Club
- Julia Butterfly Hill , ekolożka lasów we współpracy z członkami organizacji ochrony środowiska Earth First! którego nie była członkiem.
- Rachel Carson , biolog i autorka książki Silent Spring (1961)
- Yann Arthus-Bertrand jest znane na całym świecie zdjęcie dziennikarka , założycielka Towarzystwa Ekologicznego GoodPlanet i Carbone działania na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych .
- Monika Griefahn , była organizatorka kampanii Greenpeace przeciwko chemicznemu zanieczyszczeniu Morza Północnego, później minister środowiska Dolnej Saksonii
- Herbert Gruhl , autor książki Planeta jest plądrowana – horror naszej polityki i konserwatywnych polityków (CDU, Green Action Future, The Greens, ÖDP)
- Alwin Seifert , ekolodzy, pionier i kluczowa postać rolnictwa ekologicznego w epoce narodowego socjalizmu , przewodniczący BN 1958-1963
- Hartmut Gründler , założyciel Towarzystwa Ochrony Środowiska Tybingi 1971 i AK Lebensschutz 1972, samospalenie w 1977 w proteście przeciwko „kłamstwom” urzędnika państwowego, zwłaszcza w sprawie Asse II
- David McTaggart , wieloletni dyrektor Greenpeace international
- Abi Kusno Nachran , indonezyjska aktywistka ochrony lasów deszczowych
- José Lutzenberger , brazylijski działacz, później także polityk, laureat Right Livelihood Award 1988
- Paul Watson , założyciel Sea Shepherd Conservation Society
- Kumi Naidoo , południowoafrykański działacz na rzecz praw człowieka i ochrony środowiska, od jesieni 2009 roku dyrektor Greenpeace International
- Miroslav Patrik , Czech działacz środowiskowy, który odkrył nielegalne praktyki wokół budowy odcinka autostrady D8 ( sekcja Czeskiej trasy europejskiej 55), która biegnie przez rezerwat przyrody w Central Bohemian Wyżyn , przewodniczący dete žemė czeskiego ochrony środowiska organizacja
- Horst Stern , dziennikarz i autor książek, założyciel magazynu Natur
- Wilhelm Bode , „Heidepastor”, prowadził kampanię na rzecz zachowania Pustaci Lüneburskiej . Współzałożyciel rezerwatu przyrody Pustać Lüneburska.
- Alfred Toepfer , inicjator parków przyrody w Niemczech, bojownik o zachowanie Pustaci Lüneburskiej
- Bernhard Grzimek , bojownik o ochronę gatunków zoologicznych i zachowanie Serengeti, filmowiec zwierząt, dyrektor frankfurckiego zoo
- Heinz Sielmann , filmowiec zwierząt, prezenter telewizyjny, kurator fundacji, działacz na rzecz zachowania Zielonego Pasa
- Hubert Weinzierl , współzałożyciel Bund Naturschutz Bayern (BN) i Bund Umwelt- und Naturschutz Deutschland (BUND)
- Greta Thunberg , szwedzka działaczka na rzecz ochrony klimatu i inicjatorka Schulsteiks dla klimatu
- Luisa Neubauer , niemiecka działaczka na rzecz sprawiedliwości klimatycznej i współinicjatorka Fridays for Future
- Sunita Narain , indyjska działaczka ekologiczna i publicystka
- Naomi Klein , autorka The Decision: Capitalism vs. Climate
- Robert Marc Lehmann , niemiecki biolog morski i fotograf przyrody, autor książki „Misja Erde”
- Fundusz Ochrony Środowiska
- Koniec historii, nic do dodania
- Ochrona klimatu
- LOHAS
- Ekofeminizm
- Świadomość ekologiczna , sprawiedliwość i rasizm
Niemiecki
- Michael Beleites : Niezależny ruch ekologiczny w NRD . W: Hermann Behrens i Jens Hoffmann (red.): Ochrona środowiska w NRD. Analizy i raporty naocznych świadków. t. 3, s. 179-224. Monachium 2007.
- Franz-Josef Brüggemeier , Jens Ivo Engels (red.): Przyroda i ochrona środowiska po 1945 roku . Frankfurt nad. M./Nowy Jork 2005.
- Jens Ivo Engels: Polityka naturalna w Republice Federalnej: świat idei i politycznych stylów zachowań w ochronie przyrody i ruchu ekologicznym 1950-1980 , Paderborn: Verlag Ferdinand Schöningh , 2006, ISBN 978-3-506-72978-1 . ( Recenzja )
- John Robert McNeill : Niebieska planeta. Historia środowiska w XX wieku . Camus, Frankfurt nad Menem 2003. ISBN 978-3-593-37320-1 .
- Patrik von zur Mühlen: Nowe początki i wstrząsy w NRD. Ruchy obywatelskie, krytyczna opinia publiczna i upadek rządów SED . Bonn 2000.
- Joachim Radkau : Era ekologii: historia świata, Beck, Monachium 2011, ISBN 978-3-406-61372-2 .
- Joachim Radkau , Frank Uekötter (red.): Ochrona przyrody i narodowy socjalizm , Camus, Frankfurt nad Menem / Nowy Jork, NY 2003, ISBN 978-3-593-37354-6 .
język angielski
- Robert Gottlieb: Wymuszanie wiosny: transformacja amerykańskiego ruchu ekologicznego , nowe wydanie poprawione, Waszyngton, DC [u. a.]: Wyspa Press , 2005.
- Carolyn Merchant: Radykalna ekologia: The Search for a Livable World , Routledge, 2nd Edition 2005, ISBN 0-415-93578-4 .
Francuski
- Yves Frémion : Histoire de la révolution écologiste , Paryż 2007
- Quo vadis, ruch ekologiczny? - Wywiady z liderami myśli ruchu ekologicznego
- Historia ZIELONEJ LIGI
- Damir Skenderović: Ruch ekologiczny. W: Leksykon historyczny Szwajcarii .
-
Joachim Radkau: Era ekologii . W: FAZ , 17 marca 2011, Joachim Müller-Jung : Z lasu na szczyty. Zawsze bez użycia przemocy, ale z bardzo odmiennymi celami: historyk Joachim Radkau przedstawił imponującą światową historię ruchów ekologicznych. ( Recenzja )
-
Jens Ivo Engels: Polityka ochrony przyrody w Republice Federalnej. Świat idei i politycznych stylów zachowań w ochronie przyrody i ruchu ekologicznym 1950-1980 , Paderborn 2006, s. 78.
-
Frank Buchmeier: Atomowy Protest - Pozorna porażka. W: stuttgarter-zeitung.de . 12 kwietnia 2011,dostęp 4 stycznia 2020.
-
Badisch-Elsässische Bürgerinitiativen ASSOCIATIONS ANTINUCLEAIRES DE BADE ET D'ALSACE badisch-elsaessische.net, dostęp 9 maja 2019 r.
-
Susanne Langsdorf, Elena Hofmann: Ruch ekologiczny w NRD i doradztwo w zakresie polityki ochrony środowiska w nowych krajach związkowych. Instytut Ekologiczny, lipiec 2014,wejście 12 września 2020.
-
Anne Käfer: Ochrona środowiska jako opozycja kościołów i grup w późnej NRD. W: Archiwum Niemiec. Federalna Agencja ds. Edukacji Obywatelskiej , 24 listopada 2017 r.,dostęp 2 stycznia 2019 r.
-
Teksty i materiały z placówki badawczej Ewangelickiej Wspólnoty Studiów, Heidelberg 1977 ff.
-
Christiane Ignaczak: Działacze ekologiczni domagają się swoich praw. W: badische-zeitung.de . 18 marca 2017,dostęp 4 stycznia 2021.
-
Globalny świadek: 227 działaczy ekologicznych zostało zamordowanych w ciągu ostatniego roku. W: Der Spiegel.Źródło 13 września 2021.
-
Elena Erdmann, Maria Mast: Uratuj ziemię, teraz naprawdę! 9 maja 2019,dostęp 17 czerwca 2021.
-
Greta Thunberg ostrzega: tylko trzy procent wszystkich ekosystemów jest nienaruszone. W: Dzień 24. 15 kwietnia 2021,udostępniono 17 czerwca 2021.
-
Oliver Geden: Rechts Ökologie , Berlin 1999, s. 243.
-
patrz m.in. B. dokumentalny Dom
-
Imponująca światowa historia ruchu ekologicznego , recenzja książki w Andruck, 28 marca 2011, Deutschlandfunk